Όλοι μας το έχουμε βιώσει και ξέρουμε ότι όταν αρρωσταίνουμε, πιθανόν το τελευταίο που σκεφτόμαστε είναι η διατροφή. Όμως εν τέλει μπορεί να συμβάλλει στο να έχουμε λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, να νιώθουμε ότι έχουμε περισσότερη ενέργεια και να αναρρώσουμε πιο γρήγορα χωρίς να επηρεαστεί κιόλας σημαντικά η πρόοδος μας στο να ακολουθήσουμε υγιεινή διατροφή.
Μπορεί να έχεις ακούσει ότι όταν έχεις κρυολόγημα είναι σημαντικό να τρως, ενώ όταν έχεις πυρετό το αντίθετο. Μέχρι τώρα όμως δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά στοιχεία που να έχουν δείξει αν αυτό όντως σε βοηθάει ή όχι. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να εμπιστεύεσαι τα σημάδια που σου δίνει ο οργανισμός σου. Όταν είσαι πεινασμένος, να τρως. Ενώ ακολούθησε το σημάδι που σου στέλνει ο οργανισμός σου για το αντίθετο επίσης (και τότε μην φας κάτι).
Τι άλλο όμως είναι σημαντικό ενώ είσαι άρρωστος;
- Φρόντισε να παραμένεις ενυδατωμένος με το να πίνεις πολλά υγρά.
- Η ξεκούραση είναι σημαντικό στοιχείο για να πετύχεις γρήγορη ανάρρωση. Μην καταπονείς περισσότερο τον εαυτό σου, όταν ο οργανισμός σου βάζει τα δυνατά του για να επανέλθει στην υγιή του κατάσταση.
- Ανάλογα με το αν έχεις κρυολόγημα/ γρίπη ή έχεις αρρωστήσει έχοντας ως συμπτώματα και ή μόνο ναυτία/ εμετό/ διάρροια, υπάρχουν τρόφιμα που είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί και άλλα που θα ήταν καλύτερο να τα αποφύγεις για να μην χειροτερέψεις πιθανόν τα συμπτώματα.
Τρόφιμα ωφέλιμα όταν είσαι άρρωστος
Ας ξεκινήσουμε με όσα τρόφιμα έχουν φανεί να βοηθούν γενικότερα όταν είσαι άρρωστος.
- Η γνωστή από τις γιαγιάδες μας κοτόσουπα. Κάθε φορά που αρρωσταίναμε η κοτόσουπα θεωρούνταν το καλύτερο «γιατρικό». Και δεν είχαν και άδικο. Είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, πρωτεΐνες και θερμίδες- που τα χρειάζεσαι σε μεγαλύτερες ποσότητες όταν είσαι άρρωστος μιας και το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί περισσότερο. Παράλληλα, σου παρέχει υγρά και ηλεκτρολύτες που είναι απαραίτητα ειδικά όταν έχεις ως συμπτώματα διάρροια, εμετό, πυρετό ή αυξημένη εφίδρωση. Σε συνδυασμό με όλα αυτά, είναι εύκολο να καταναλωθεί και το ότι σερβίρεται ζεστή συνεισφέρει στο να λειτουργεί καλύτερα η πέψη.
- Προσθέτοντας σκόρδο στο φαγητό σου, θα αυξήσεις την γεύση του και την αποτελεσματικότητά του κυρίως ενάντια σε συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης, μειώνοντας τη σοβαρότητά τους.
- Τα φρούτα γενικότερα είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες. Ειδικότερα, όσα είναι καλές πηγές βιταμίνης C ενισχύουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού. Από την άλλη, άλλα όπως οι φράουλες και τα blueberries περιέχουν ανθοκυανίνες – ένα είδος αντιοξειδωτικής ουσίας- που είναι αντιφλεγμονώδη, αντιικά και γενικά συμβάλλουν στο να δώσουν μια ώθηση στο ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά.
- Το αβοκάντο επίσης είναι πηγή βιταμινών και μετάλλων, αλλά και υγιεινών λιπών που μπορούν να συνεισφέρουν στη μείωση της φλεγμονής. Σημαντικό είναι το ότι σε συνδυασμό με τα παραπάνω, μπορεί να αυξήσει το θερμιδικό περιεχόμενο των γευμάτων που καταναλώνεις και είναι κατάλληλο γιατί έχει μαλακή υφή, σχετικά ουδέτερη γεύση και άρα είναι γενικότερα μια επιλογή κατάλληλη για εύκολη κατανάλωση όταν είσαι άρρωστος.
- Μπορείς να προσθέσεις διαφορετικά πράσινα φυλλώδη λαχανικά στα γεύματά σου, προσφέροντάς σου έτσι βιταμίνες C και K, φυλλικό οξύ και σίδηρο. Για παράδειγμα, ομελέτα με σπανάκι μπορεί να είναι ένα γρήγορο, θρεπτικό και πρωτεϊνούχο γεύμα.
- Μία από τις καλύτερες πηγές πρωτεΐνης είναι ο σολομός, μιας και εκτός από το ότι έχει υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη απαραίτητη για την ανάρρωσή σου, είναι μαλακός και πλούσιος σε ω-3 λιπαρά οξέα- με αντιφλεγμονώδη δράση- και βιταμίνη D- που κάνει πιο ισχυρό το ανοσοποιητικό σου.
Κρυολόγημα ή γρίπη
- Διάλεξε να πιεις κάποιο τσάι που προτιμάς. Το να πίνεις γουλιά γουλιά μέσα στην ημέρα σε βοηθάει να παραμένεις ενυδατωμένος, ενώ το ότι είναι ζεστό όταν το καταναλώνεις διευκολύνει το πεπτικό σύστημα να λειτουργεί καλύτερα. Ακόμη και το ότι αναπνέεις τους ατμούς του συμβάλλει εν μέρει στο να ‘ανοίξει’ η μύτη σου. Αν κιόλας θες, μπορείς να δοκιμάσεις τσάι με κουρκουμά για να βελτιωθεί ο πονόλαιμος.
- Είτε στο τσάι σου είτε κάπου αλλού, μπορείς να προσθέσεις μέλι! Ωθεί το ανοσοποιητικό σου να λειτουργήσει καλύτερα, ενώ μπορεί να βοηθήσει εν μέρει στον βήχα ειδικότερα στα παιδιά (όχι σε παιδιά κάτω του ενός έτους στα οποία χρειάζεται να αποφεύγεται γενικά η κατανάλωσή του).
- Καλύτερες επιλογές σε φρούτα είναι τα εσπεριδοειδή και τα μούρα, αφού είναι πλούσια σε φλαβονοειδή και βιταμίνη C, συμβάλλοντας σε ένα βαθμό σε μείωση της φλεγμονής και του πυρετού.
- Για κάποια άτομα τα γαλακτοκομικά τούς επηρεάζουν αρνητικά είτε στο στομάχι είτε κάνοντας τις εκκρίσεις από την μύτη πιο πυκνές. Όμως γιαυτό δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα, άρα μην βιαστείς να αποκλείσεις αυτή την ομάδα τροφίμων από τη διατροφή σου.
- Καλό είναι να αποφεύγεις την κατανάλωση ροφημάτων με καφεΐνη ή/ και αλκοόλ μιας και θα σε αφυδατώσουν και δεν είναι κάτι που θα ήθελες να συμβεί.
Αρρώστησες με συμπτώματα ναυτία, εμετό ή / και διάρροια;
Γενικότερα προτίμησε φαγητό που θα ηρεμήσει το στομάχι σου και θα σε κάνει να ξαναποκτήσεις σταδιακά όρεξη. Ως γενική οδηγία είναι τις πρώτες ώρες να καταναλώνεις λίγες γουλιές νερό σταδιακά και αν βλέπεις ότι μπορεί να το ανεχτεί το στομάχι σου, δοκίμασε σταδιακά και άλλα υγρά λίγο πιο πυκνά όπως ζωμό ή χυμό μήλου. Αν και αυτά είναι ανεκτά, μπορείς σταδιακά να προσθέσεις μικρές ποσότητες από τα λεγόμενα BRAT τρόφιμα που θα αναφέρουμε παρακάτω.
- Τζίντζερ: Είτε το προσθέσεις στο μαγείρεμα είτε στο τσάι σου, βοηθάει αν νιώθεις ναυτία ή τάση για εμετό. Αλλά είναι σημαντικό να είναι φυσικό τζίντζερ όχι απλά η γεύση ή το άρωμα του.
- Υπάρχουν κάποια τρόφιμα (τα λεγόμενα BRAT τρόφιμα) με ουδέτερη γεύση και που είναι ήπια για το στομάχι σου. Τα κυριότερα από αυτά είναι η μπανάνα, το ρύζι, ο πολτός μήλου και το τοστ, ενώ επιπλέον επιλογές είναι τα κράκερ, η βρώμη, το καρπούζι και οι βραστές πατάτες. Ειδικότερα η μπανάνα περιέχει εύκολα απορροφήσιμους υδατάνθρακες άρα γρήγορη ενέργεια χωρίς να κουράζει πολύ το πεπτικό σύστημα, ενώ είναι και πλούσια σε κάλιο, απαραίτητος ηλεκτρολύτης που χρειάζεται να αναπληρωθεί όταν παρουσιάζεις τέτοια συμπτώματα. Εκτός από αυτά, βοηθάει στο να αναστραφεί η διάρροια γιατί περιέχει φυτικές ίνες που με την παρουσία νερού το απορροφούν και γίνονται σαν τζελ- μειώνει δηλαδή το ελεύθερο νερό που υπάρχει στο πεπτικό σύστημα.
- Τα λιπαρά φαγητά καλό είναι να μην προτιμώνται γιατί είναι δύσκολα στην πέψη και άρα μπορεί να χειροτερέψουν τη ναυτία.
- Το να προσθέσεις τσίλι ή να καταναλώσεις καυτερά φαγητά χρειάζεται να το αποφύγεις, μιας και θα επιφέρουν επιπλέον δυσφορία και πόνο στο στομάχι.
- Η καφεΐνη και το αλκοόλ θα οδηγήσουν σε περαιτέρω αφυδάτωση, γι’αυτό απέφυγέ τα.
- Τα γαλακτοκομικά προϊόντα επίσης δεν αποτελούν την καλύτερη επιλογή ειδικά μετά από διάρροια. Αν όμως έχεις απλά ανάστατο στομάχι, μπορείς να δοκιμάσεις να καταναλώσεις ζυμωμένα προϊόντα όπως το κεφίρ, πριν αποφασίσεις να τα αποκλείσεις όλα όσο είσαι άρρωστος.
Ειδικά τώρα τον χειμώνα που είμαστε πιο επιρρεπείς να κολλήσουμε κάποια ίωση, καλό είναι να έχεις υπόψιν σου τι να κάνεις ως προς τη διατροφή σε περίπτωση που αρρωστήσεις ώστε να αναρρώσεις γρηγορότερα.
‘Oταν μπορείς με μικρές αλλαγές να συμβάλλεις σε αυτό, γιατί να μην το δοκιμάσεις;